Jonge helden in de Heldenbibliotheek

Afgelopen weken stonden jonge mantelzorgers in de schijnwerpers. De week van de mantelzorger kwam voorbij en er werd veel gesproken en geschreven over ze; de jonge helden die zorgen voor hun vader, moeder, broertje of zusje. Ook ik heb er, als docent, mee te maken gehad. Lees mijn verhaal hierover!

Vakantie!

De vader van Marieke heeft een paar jaar geleden een niertransplantatie ondergaan. Hij is nog steeds afhankelijk van zorg. Twee keer per week komt de wijkverpleegkundige bij hem. Op de andere dagen is hij aangewezen op Marieke.

Hoe ik dit weet? Marieke is een leerling van mij. Ze wil graag verpleegkundige worden. Een paar weken geleden stonden de nieren op mijn lesprogramma.

Ik drukte op play en keek over mijn schouder. De leerlingen waren stil en keken naar het scherm. Ik wist dat ik met beelden van bloed, snijdende chirurgen en organen in een plastic zak, in dit geval een nier, hun aandacht zou trekken.

Marieke, normaal stil, begon gelijk na het filmpje over de operatie van haar vader en vertelde in geuren en kleuren hoe het nu met hem gaat. Heel even liet ze iets los over de gevolgen voor haarzelf. Ik liet het gaan en ging over tot de orde van de les: urinewegen, bijnierschors en blaas.

Een week later vroeg ik in de les wie er op vakantie zou gaan. We zaten namelijk in de laatste weken voor de grote zomerstop. Blij met deze onderbreking gingen veel handen de lucht in. De meest exotische bestemmingen werden geroepen. Marieke zei niets.

Ik vroeg haar na de les of ze niet op vakantie ging.

‘Nee, helaas niet. Ik heb wel vrij van school, maar niet van thuis. Ik moet voor mijn vader zorgen.’

Marieke combineert studeren met mantelzorg. Ze begon er zelf niet over, maar nu ik haar ernaar vroeg, merkte ik aan haar woorden en houding dat ze op haar spreekwoordelijke tenen liep.

Op onze opleiding leiden wij toekomstige verpleegkundigen, zoals Marieke, op om het samenspel met cliënten en hun familie te stimuleren. Ik was mij er niet voldoende bewust van geweest dat deze toekomstige professionals ook zelf mantelzorger kunnen zijn. Tot nu.

Na het korte gesprekje met Marieke liep ik de klas uit. Op de gang kwam een stroom aan vragen in mijn hoofd op. Wat kun en wil je doen als docent voor leerlingen als Marieke? Geef ik haar uitstel voor een toets? Mag ze opdrachten later inleveren? Moet ik mij bemoeien met haar thuissituatie? Wie het weet mag het zeggen, dacht ik.

Het verhaal van Marieke liet mij niet los. ’s Avonds kwamen er meer vragen in mij op. Wat kun je als school voor jonge mantelzorgers betekenen? Hoe kun je ze ondersteunen en met welke dilemma’s krijg je te maken als docent? Ik besef nu, door het verhaal van Marieke, dat dit een meer dan belangrijk onderdeel is van onderwijs aan studenten.

Het zou toch zonde zijn als toekomstige collega’s, zoals Marieke, verloren gaan voor de gezondheidszorg in Nederland. We hebben ze hard nodig!

Nog een paar weken en dan doe ik als leraar de boeken dicht. Ik ga dan, net als veel van mijn collega’s, genieten van een mooie warme zomer. Ook mijn leerlingen zijn toe aan vakantie, even geen school. Ze leveren nu hun laatste opdrachten in en maken hun laatste toetsen. In september kunnen we dan weer fris en fruitig aan de slag.

Toch zal ik ook aan Marieke denken. Thuis heeft zij geen vakantie!