Ramiro aan het woord

In de columnreeks “Ramiro aan het woord” reflecteert Ramiro Martina, met persoonlijke anekdotes en voorbeelden, om de week op ons onderwijs en andere levensbelangrijke zaken. Ramiro is, naast compagnon van Heldenbureau, docent op het Deltion College in Zwolle en auteur van ‘De inburgering van een Antiliaan’. Ramiro staat met de voeten in de klei en deelt graag zijn visie op relevante zaken in zijn leven in deze columnreeks.

 

Aflevering 3: Hoe schakelt perfectionisme zichzelf uit?

Tijdens het hoogtepunt van de pandemie kwamen we, als Storytelling Clan, online bij elkaar om te bespreken wat voor impact dit op ons had. Het werd voor mij snel duidelijk dat dit niet zomaar een Zoom-meeting was. Het was een moment om je hart te luchten, je zorgen uit te spreken en je visie over zaken te geven. Iedereen kwam één voor één aan het woord.

Ik ervaarde deze meeting als een scene uit een oude indiaanse film. Stamhoofden uit verschillende stammen kwamen bij elkaar, omdat ze een gezamenlijk probleem hadden. Bijvoorbeeld dat het al maanden niet meer had geregend en dat de planten, de dieren en dus ook de mensen hier allemaal last van hadden. Hun voortbestaan stond op het spel.

Een van de opdrachten in onze online meeting was om een vraag die je bezig hield, in te dienen bij de docenten van de Storytelling Academy. Zij zouden vervolgens hun narratief perspectief op je vraag geven.

Ik werd enthousiast van deze opdracht. Dit niet alleen omdat het als een leuke afleiding zag, maar ook omdat ik al een tijd met een vraag rondliep, waarvan ik ook het antwoord op dacht te weten.

Ik zag deze opdracht dus als een unieke kans om mijn vraag bij anderen te toetsen en was vooral nieuwsgierig hoe anderen, uit verschillende invalshoeken en met andere perspectieven, deze zouden beantwoorden. Daarnaast wilde ik ook toetsen of ik, na de reacties van mijn docenten, nog achter mijn eigen antwoord bleef staan.

Mijn vraag luidde als volgt: Hoe schakelt perfectionisme zichzelf uit?

Van mijn docenten kwamen de volgende reacties:

“Wat is perfectie eigenlijk? Is dat wel wenselijk? Onze imperfecties maken ons tot wie we zijn. Voor de één is dat niet veel waard, maar voor de ander des te meer.”

“Het lijkt een onmogelijkheid. Perfectionisme is juist niet geneigd zichzelf uit te schakelen. Er is altijd iets dat beter kan. Perfectie wordt nooit bereikt. De perfectionist streeft een onbereikbaar beeld na, put zichzelf vaak uit en leeft een vermoeiend en onvervuld leven.”

“Je vraag is als een koan. Een koan is een paradoxaal verhaaltje of raadsel, afkomstig uit de Zen traditie. Je analytische geest bijt haar tanden er op stuk, omdat er geen antwoord op te vinden is.
Je kunt je met een koan even losmaken van al het gekwetter in je hoofd, want je geest valt stil. Het antwoord erop bestaat niet, maar opent wel iets in je hoofd. Door een absurd verhaaltje of vraag – de koan – opent zich de weg naar dat diepe besef. En dat inzicht bevrijd je van beperkende gedachten, verlangens, illusies of angsten.”

Mijn antwoord:

Perfectionisme schakelt zichzelf uit door de perfecte fout! Streven naar perfectie is een oneindig proces. Telkens als je denkt de eindstreep behaald te hebben, besef je dat dit juist de startlijn is. Hierbij besef je dat een perfecte fout niet los te koppelen valt van perfectionisme.

Dit lijkt op een contradictie. Je zou denken dat als iets perfect is, er geen gebreken aan zitten. Je doet alles zonder gebrek. Hierbij wil ik extra aandacht besteden aan het woord ALLES. Voor mij valt een fout dan juist onder alles. Waarbij het uitvoeren van een perfecte fout, dus juist bij perfectie hoort. Het grappige is dat juist de fout het perfectionisme in jezelf uitschakelt. Want bij jouw gevoel van perfectie passen geen fouten.

Als je mijn gedachten wilt volgen dien je ook na te denken en voor jezelf te definiëren wat een perfecte fout eigenlijk betekent. Dus heb jij of hebben we invloed op de perfecte fout? Of is de fout zo perfect dat wij pas achteraf beseffen dat wij hierin zitten of zaten en amper invloed hierop konden uitoefenen?
Om het nog moeilijker te maken, kan je ook filosoferen of een fout zich verder kan ontwikkelen en dus perfecter wordt?

Dus:

We moeten streven naar deze “perfectie”, want als wij dit doen geven we onszelf de ruimte om fouten te maken, op onze bek te gaan, lol te hebben en ongegeneerd gekke dingen te doen! Gewoon stralend falen!

Trouwens….hoe denk jij hierover? Of wat is jouw antwoord op deze vraag?