Deze week in ‘De Verhalenpoli’-online- een verhaal van iets langer geleden. Deze column schreef ik toen mijn oma in haar laatste levensfase was.

Nu zijn veel helden in de zorg hard aan het werk voor onze kwetsbare ouderen. Ik hoop dat als de rust iets is teruggekeerd we onderstaande boodschap blijven uitvoeren. Niet teveel papier, maar vooral aandacht voor onze ouderen.

Ω

Bakje doen

“Waar Henk toch is gebleven? Ik snap er niks van. Hij is weg gegaan, maar nog steeds niet thuis. Er zal toch niks gebeurd zijn?” Haar grote ogen schieten heen en weer tussen mij en het raam in haar woonkamer.

“Rustig maar oma” zeg ik. Ik voel krampen in mijn buik. Uitleggen dat haar man 25 jaar geleden is overleden heeft geen zin. Ik leg mijn hand op haar rode en paarse onderarm. Een bijwerking van jarenlang medicijnen slikken. Onder de dunne huid voel ik spanning in haar spieren. Ze vraagt voor de zesde keer of ik nog een kop koffie wil.

Mijn oma is bijna negentig en heeft de hele medische encyclopedie overleefd. Ik raak haar langzaam kwijt en hou herinneringen over. Iemand zo in de knoop met verleden en nu zien zitten doet pijn. Ze is lief, zorgzaam en helaas niet meer bij de tijd. Ik heb haar beloofd om minimaal 1 keer in de week een bakkie te komen doen. Al moet ik stuiterend van de cafeïne naar huis, geen probleem als haar dat rust geeft.

Vanochtend op Radio 1 volg ik een discussie tussen Hugo Borst en Heleen Dupuis. Ik denk aan haar. De kans is groot dat zij, met haar sterke lijf en aftakelende geest, naar een verpleeghuis moet. Ze heeft er vandaag met mijn moeder al een kijkje genomen.

Hugo heeft een manifest geschreven om het verblijf in een verpleeghuis menselijker te maken. Aandacht is als grondrecht centraal gesteld. Het begint volgens hem bij het morele kompas van bestuurders.

Heleen Dupuis, toezichthouder in de zorg, is het daar niet mee eens. Zij wil vooral dat de politiek de zorg met rust laat en niet met een vergrootglas op zoek blijft naar incidenten. Ik denk aan een bladblazer. Je zet hem aan en de blaadjes waaien bij de buurman op het gazon of spreekwoordelijk op zijn bordje. Als iedereen de verantwoordelijkheid bij een ander in de tuin blijft blazen lost ook een manifest niks op.

In de zorg zijn al zoveel papieren tijgers verspeeld en als beleidsdocumenten uit een printer komen rollen. Ik moet bekennen dat ik hier ook aan mee heb gedaan.
Na het laatste bezoek aan mijn oma weet ik echter 1 ding zeker. Mijn oma en haar nieuwe vrienden in het verpleeghuis maakt het geen reet uit wie er begint met het geven van aandacht en liefde. Als het maar gebeurt en wel nu. Gewoon een bakkie doen met iemand die zij wel of niet meer herkennen is voldoende.

Laten we, als bestuurders, beleidsmedewerkers, adviseurs, politici en toezichthouders in de verpleeghuiszorg, het volgende afspreken. Voor elke gelezen papieren tijger, in de vorm van een procedure, visiedocument of inspectierapport, drinken we een kopje koffie met iemand in een verpleeghuis?